25 ἴσθι 4 εὐνοῶν τῷ τ ̓ ἀντιδίκο συ ταχύ, ἕως ὅτου εἶ ἐν τῇ μετ ̓ αὑτοῦ μήποτέ σε πο ἀντίδικα τῷ ¦ κριτῇ, καὶ ὁ κριτής, σε παραδὴ τῷ ὑπηρέτῃ, καὶ εἰς φυ· λακή, βληθήση,

25 Efto benefentions adverfario tuo cito, dum es in via cum

eos neforte tetradat adverfarius judici, &c judex te tradat manife tro, & in cuftodiam conjiciaris,

20 Αμήν λέγω σοι, οἳ μὴ ἐξα ελέῃ; ἐκεῖθεν ἕως ἂν ἀποδοῦ; τῶν ἔσχατον κολλάντην,

27 Ηκούσατε ὅτι ἐῤῥίθη τοῖς ἀρχαίος· Οὐ μοιχεύσεις

28 Ἐγὼ δὲ λόγω ὑμῖν, ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτῆς, ἤδη ἐμοίχευσεν αὖ *τὴν ἐν τῇ καρδία αὐτοῦ,

29 Εἰ δὲ ὁ φθαλμός σου ὁ δεν ενός σκα δαλίζει σε, ἔξελε αὐτὸν, καὶ Ελε ἀπὸ τοῦ συμφέρει γάρσει, ένα ἀπόληται ἐν τῶν μελῶν του, καὶ μή όλον το σώμα σου βληθῇ εἰς για

είναι.

30 Καὶ εἰ ἡ δεξιά σου χές σκαν. 30 Et fi dextera tua manus δαλίζει σε, ἔκκοψον αὐτήν, καὶ βάλε fcandalizat te, abfcinde cam, & ἀπὸ σοῦ· συμφέξει γαρ σοι, ἵνα ἀ- projice abste : confert enim tibi πόληται ἐν τῶν μελῶν σου, καὶ μὴ ut percat unum membrorum taὅλον τὸ σῶμά σου βληθῇ εἰς γέ- orum, & non totum corpus tuum conjiciatur in gehennam.

εγναν

34 Pronunciatum eft autem, quod quicumque abfolverit uxorem fuam, det ei repudium.

31 Εἰέθη δὲ ὅτι ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, δότω αὐτῇ a. περάσει

32. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ὅτι ὃς ἂν ἀπολύσῃ τὴν γυναῖκα αὐτοῦ, πα ρεκτός λόγου πορνείας, ποιεῖ αὐτὴν κοιχᾶσθαι καὶ ς ἐὰν ἀπολελυμένην, γαμήσῃ, μοιχάται,

33 Πάλιν ἡκούσα τε ἔτι ή κρέ 3η τοῖς † αρχαίοις· Οὐκ † ἐπιοςιήσεις, ἀπεδώσεις δὲ τῷ Κυρίῳ τοὺς ὅρκους του.

34 Εγώ δὲ λέγω ὑμῖν, μὴ ὁμο ται ὅλως· μήτε ἐν τῷ οὐρανῳ, ὅτι μένοι ἐπὶ τὸν Θ

35. Μήτε ἐν τῇ γῇ, ὅτι ὑποβός δὖν ἐξω τῶν ποδῶν αὐτοῦ· μήτε εἰς

26 Amen dico tibi, non exies

inde, donec reddas noviffimuna quadrantem. 27 Audiliis quiapronunciatum eft antiquis: Non machaberis. 28 Ego autem dico vobis, quia omnis confpiciens nulierem ad concupifcendum cium, jana more

chatus eft cam in corde fuo.

29 Si autem oculus tuus dexter Γandalizat te, true cum, & pros jice abs te : confert enim tibi ut percat unum membrorum tuos rum, & non totum corpus tuum conjiciatur in gehennam.

32 Ego autem dico vobis, quia quicunque abfolverit uxorem fuaim, excepti ratione fornicatios nis, facit eam machari: & qui abfolutam duxerit, adulterat.

33 Iterum audiftis quia pronunciatum eft antiquis: Non perjutabis: reddes autem Domino juramenta tua.

34 Ego autem dico vobis, n n jurare omniuri, neque in culo, quia thronus eft Dei :

35 Neque in terra, quia fcalgium eft pedum ejus : πέφτε

Ἱεροσόλυμα, ὅτι πόλις ἐςὶ τοῦ μεγάλου βασιλέως

36 Μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ του ότ μέσῃς, ὅτι οὐ δύνασαι μίαν λευκὴν ἢ μέλαιναν ποιῆσαι,

τείχα

37 Εσυ δὲ ὁ λόγω ὑμῶν, Ναὶ ναι, Οὐ ο· τὸ δὲ περιστὸν τούτων, ἐκ τοῦ πονηροῦ ἐςιν.

38 Ηκούσατε ὅτι ἐῤῥέθη· Οφ θαλμὸν ἀντὶ ἐφθαλμοῦ, καὶ ὀδόντα ἀντὶ ἐφόντο.

in Hierofolynia, quia civitas eft

magni regis :

36 Neque in capite tuo juras veris, quia non potes unum capil lum album aut nigrum facere.

37 Sit autem fermo vefter, Etiam, ctiam, Non, non : quod autem abundans his, à malo eft.

38 Audittis quia pronunciatum eft : Oculum pro oculo, & dentem pro dente.

39. Ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, μὴ ἀντιφῆναι τῶ πονηρῶ ἀλλ' ὅςις σε ῥαπίσει ἐπὶ τὴν δεξιάν σου σιαγόνα, σρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην.

49 Ego autem dico vobis, non obfiftere malo : fed quicunque te percufferit in dexteram tuam maxillam, verte illi & aliam.

40 καὶ τῷ θέλοντί σοι κριθῇ. ναι, καὶ τὸν χιτῶνα σου λαβεῖν. ὄψες αὐτῷ καὶ τὰ ἱμάτιον.

[

4ο Et volenti tibi judicium parari, & tunicam tuam tollere, dimitte ei & palliunt.

#

|

41 Καὶ † ὅςις σε αγγαρεύσει † μίλιον ἕν, ὕπαγε μετ ̓ αὐτοῦ δύο. 42 Τῷ αὐτοῦντί σε δίδου καὶ τὸν θέλοντα ἀπὸ τοῦ δανείσασθαι μὴ ἀπος αφῇς.

4t Et quicunquc te angariaverit milliarc unum, vade cum illo die.

43 Ηκούσατε ὅτι ἐῤῥέθη Αν γαπήσεις τὸν πλησίον σου, καὶ μι· σήσεις τὸν ἐχθρόν σου.

44 Εγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶ. 44 Ego autem dico vobis, Diτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε | ligite inimicos veftros,benedicite τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς maledicentes vos: benefacite ηγεῖτε τοὺς μισοῦντας ὑμᾶς, καὶ odientibus vos, & orate pro 111ν δεύχεσθε ὑπὲς τῶν ἐπηρεαζόν | feftantibus vos, & infectantibus των ὑμᾶς καὶ διασκόντων ὑμᾶς·

45 Όπως γένεσθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς, τι τὸν ἥλιού. τοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πανεξοὺς καὶ ἀγα· δούς, καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίες καὶ ἀδίκες·

Α6 Εάν γαρ αγαπήσητε τοὺς αγαπῶντας ὑμᾶς, τίνα μισθὸν ἔχ. ετε; οὐχὶ καὶ οἱ τελῶναι τὸ αὐτὸ ποιοῦσις

47 καὶ ἐὰν ἀσπάτηση τοὺς ἀδελφοὺς ὑμῶν μόνοι, τί περισσὸν ποιεῖτε; οὐχὶ καὶ εἰ τελῶναι οὕτω ποιοῦσιν,

42 Petenti te, da : & volentem à te mutuare, ne avertaris.

43 Aulitis quia pronunciatum eft,Diliges proximum tuum, & odio habebis inimicum tuuth.

VOS.

45 P't fitis filii Patris veftri qui in cælis, quia folem fuum producit fuper mualos et bonos, & pluit fuper juftos & injufos,

[

46 Si enim dilexeritis dilig gentes vos, quam mercedem haLetis? nonne & publicani idem

faciunt ?

47 Et fi falutaveritis fratres vefiros tantunt, quid abundans facitis? nonne & publicani fic

faciunt?

34 καὶ ἐὰν δανείζετε σας ̓ ὧν · 34 Et fi mutuum dederitis à ἐλπίζει ἀπολαβεῖν, ποία ὑμῖν quibus fperati, recipere, que χάεις ἐςί; καὶ γὰρ οἱ ἁμαρτωλοὶ vobis gratia eft. Etenim pec ἁμαωλοῖς δανείζωσιν, ἵνα ἀπο-catores peccatoribus foeneranttur, ut recipiunt equalia.

λάβει παῖσα,

35 Ι Πλὴν † ἀγαπᾶτε τὰς 35 Veruntamen diligite ini-, † ἐχθρὸς ὑμῶν, καὶ † ἀγαθοποιεῖτε, nicos veftros, & benefacite, & καὶ † δανείζετε 1 μηδὲν † ἀπελπί. | nutium date nihildefperantes: Συλλες εται ὁ μισθὸς ὑμῶν το & erit merces veftra multa, & λύ;, καὶ ἔσεσθη καὶ τῷ ὑψίστα eritis filii Attiflimi : quia ipfe ὅτι αὐτὸ; † χρηςός ἐςιν ἐπὶ τὰς †] benignus eft fuper ingratos & ἀχαρίζες καὶ † πονηρός. inalos.

36· Γίνεσθε ὧν οἰκτίρμονες, κατ θὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίςμων ἐξ

3 Σοῦ δὲ ποιοῦνται ἐλεημοσύ· νην, μὴ γνώτω αριςερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά στ

36 Eftote ergo mifericordes, ficut & Puter vefter nuifericors eft

Κεφ. ε'. 6.

Α'

1 ΠΡοσέχετε τὴν ἐλημοσύνην ὑς μῶν μὴ ποιεῖν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπου, πρὸς τὸ θεαθῆναι αὐτοῖς· εἰ δὲ μήγε, μισθὸν οὐκ ἔχετε παρὰ τῷ πατρὶ ὑμῶν τῷ ἐν τοε οὐρανοῖς. «2 Οταν οὖν ποίῃς ἐλεημοσύνην, μὴ σαλπίνης ἔμπροσθέν σε, ὥσπερ οἱ ὑποκειταὶ παῦσιν ἐν ταῖς συναγω[αῖς καὶ ἐν ταῖς ῥύμαις, ὅπως δίξα

mines, ad fpectari cis : fi autem non,ntercedennonhabetis apud Patrum veftrum qui in cælis.

2 Cum ergo facis eleemofynam, ne tubi clanxeris ante te, ficut hypocritæ faciunt in fynagogis & in vicis, ut glorificentur εθῶσιν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων ̓Αμὴν λὲς | ab hominibus:anten dico vobis, γω ὑμεῖν, απέχεσι τὸν μισθὸν αὐλῶν, excipiunt mercedena fuana.

CAPUT VI.

Ttendite mifericordiam veftram non facere ante ho

8 Μὴ οὖν ὁμοιωθῆτε αὐτοῖς· εἶδε γὰρ ὁ πατὴς ὑμῶν, ὧν χρείαν ἔχετε, καὶ τοῦ ὑμᾶς αὐτῆται αὖ

πάν

3 Te autem faciente clcétofynan, nefciat finiftra tua quid

faciat dextera tua.

4 Οπως σα ἡ ἐλεημοσύνη ἐν τῷ κρυπτῷ καὶ ὁ πατήρ σου βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ, αὐτός ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ.

'ς καὶ ὅταν προσεύχη, οὐκ ἔσῃ ὥσπερ οἱ ὑποκριταί ὅτι φιλοῦσιν ἐν ταῖς συναγωγαῖς καὶ ἐν ταῖς γω. πως τῶν πλατειῶν ἐξώτες προ σεύχεσθαι, ὅπως ἂν φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις. ̓Αρμὴν λέγω ὑμῖν, ὅτι ἀπέχουσι τῶν μισθὸν αὐτῶν.

6 Tu autem cum ores, intra

6. Σὺ δὲ ὅταν προσεύχῃ, εἴπελθεί εἰς τὸ ταμεῖον σου, καὶ κλείσας in cubiculum tuum, & claudens τὴν θύξαν σου, πρόσευξαι τῷ πατρίoftium tuum, ora Patrem tuum που τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ· καὶ ὁ πατήρι qui in fecreto: & Pater tuus σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ, ἀπο-confpiciens in fecreto, reddet δώσει σοι ἐν τῷ φανέξο, tibi in apparenti.

*

4 Ut fit taa eleëmofyna in ferreto : & Pater tuus videns in fecreto, ipfe reddet tibi in ma

nifefto.

5 Et quum ores, non eris ficut hypocritæ: quia amant in [fynagogis, & in angulis platcarum ftantes orare, ut appareant hominibus, amen dico vebis, quad excipiunt mercedem

fuam.

* † προσευχόμενοι δὲ μὴ 7 Orantes autem ne inania Η βαττολογήσητε, ὥσπερ οἱ ἡ ἐθ. Ιοquamini, ficut ethnici, arbiνικοί εκ δοκούσι γὰρ ὅτι ἐν τ trantur enim quod in multilo† πολυλογίᾳ αὐτῶν ἢ εισακουσθή, quio fuo exaudicatur.

που μετα

8 Ne igitur affimilemini eis: novit enim Pater vefter quoruna ufum habetis, ante vos petere

eum.